Karbonmonoksit Difüzyon Testi ve 6 Dakika Yürüme Testi Nedir? Nasıl yapılır?
Prof. Dr. Necmiye Funda Coşkun
Karbonmonoksit Difüzyon Testi Nedir? Nasıl Yapılır?
Karbonmonoksit difüzyon testi solunum fonksiyon testlerinden bir tanesidir. Özellikle idiyopatik pulmoner fibrozis gibi interstisyel akciğer hastalıklarının tanı ve takibinde kullanılmaktadır. Test sırasında karbonmonoksit gazı kullanılır ve bu gaz bir süre inhale edilerek yaklaşık 10 saniye kadar nefes içeride tutulur ve daha sonra da nefesin verilmesi gerekmektedir. Bu sırada cihaz bazı ölçümler yapar. Verilen karbonmonoksit miktarının alveol dediğimiz hava keseciklerinden nasıl kana geçtiği ya da ne kadarının kana geçtiği hesaplanır. Bu hesaplama sonrasında da cihaz otomatik olarak bir değer vermektedir. Normal değerin %80’in üzerinde olması gerekir. Eğer %80’in altında bir değerle karşılaşılırsa hastada bir difüzyon bozukluğundan bahsedilebilir.
Karbonmonoksit difüzyon testi zararsız bir testtir. Difüzyon testi yapılmadan önce dikkat edilmesi gereken bazı kurallar vardır. Bunlardan bir tanesi tabiki tütün ve ürünlerinin kullanılmıyor oluşudur. Kullanılan diğer ilaçlar difüzyon testinin sonucunu değiştirmezler. Günün erken saatlerinde yapılan testlerde değerler daha yüksek çıkmaktadır. Gün sonrasında doğru bu değerlerde bir miktar düşme olabilir.
Karbonmonoksit difüzyon testi günde en fazla 5 kere yapılabilir. 5 kereden daha fazla test uygulanamamaktadır. Her iki test arasında da en az 4 dakikalık bir bekleme süresi olması gerekmektedir. Bunun sebebi, verilen karbonmonoksit gazının tamamen atılmasını sağlamaktır. Karbonmonoksit difüzyon testi yapıldıktan sonraki süreçte hekiminiz bu testleri değerlendirerek sizin durumunuz hakkında sizlere bir bilgi verecektir.
6 Dakika Yürüme Testi Nedir? Nasıl Yapılır?
6 dakika yürüme testi bir kişinin efor kapasitesini belirlemek için yapılan testlerden bir tanesidir. Bu testle kişinin efor kapasitesini yani normal hayatında yaşarken zorluk yaşayıp yaşamadığının bir göstergesi elde edilebilir.
6 dakika yürüme testi için yeterli uzunlukta bir koridora ihtiyaç vardır. Bu koridor boyunun en az 30 metre olması rehberler tarafından önerilmiştir. 30 metrelik bir koridorun başına ve sonuna işaret koyarak başından yürümeye başlanılır. Test sırasında hastalar normal hızında yürür. Hastanın normalden fazla ya da hızlı yürümesi ya da koşması beklenmez. Yürüyüş sırasında eğer hasta yorulursa durup dinlenebilir. Bu dinlenme süresi de test süresi içerisinde sayılmaktadır.
6 dakika boyunca 30 metrelik koridorda gidip gelerek, arada durarak, yorulunan zamanlarda, test tamamlanır. Yürüyüş tamamlandıktan sonra yürünen mesafe hesaplanır. Hastanın kaç metre yürüdüğü, oksijen değerleri, nabzı kayıt altına alınır. Hekiminize bu sonucunuzu götürdüğünüzde hekiminiz sizin günlük yaşamda da efor kapasiteniz hakkında objektif bir değere sahip olacaktır.. Bu test sayesinde hekimler, hastalarının nasıl zorluk yaşadığını, ne kadar iyi ya da ne kadar zor durumda olduğunu görmektedir. Hekiminiz, takipleriniz sırasında da 6 dakika yürüme testini tekrarlamanızı isteyebilir. Böylelikle hekiminiz tarafından verilen bir tedavinin sonuçlarının görülebilmesini sağlar, hastanın da kendisini değerlendirebilmesi için bir ölçüttür.
M-TR-00002142
Söylemler hekimin uzman görüşüne dayanmaktadır.